MSSF 15

Wprowadzenie

Informacja:

22 września 2016 Unia Europejska zatwierdziła Międzynarodowy Standard Rachunkowości 15 Przychody z umów z klientami (MSSF 15), który zawiera wymogi w zakresie ujmowania przychodów. Standard ma zastosowanie do okresów rocznych rozpoczynających się 1 stycznia 2018 lub później. MSSF 15 zastąpi wszystkie obecnie funkcjonujące regulacje i interpretacje w zakresie rozpoznawania przychodów.

Fundamentalną zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodów w sporządzanym sprawozdaniu w taki sposób, aby wskazać transfer towarów lub usług na rzecz klientów w takiej kwocie, która odzwierciedla wysokość wynagrodzenia (tj. płatność), którego spółka spodziewa się w zamian za te towary lub usługi. Zgodnie z nowymi regulacjami przychód powstaje w momencie, gdy kontrola nad towarami lub usługami przechodzi w ręce klienta. Przeniesienie kontroli to nie to samo, co przeniesienie ryzyka i korzyści, i niekoniecznie to samo, co kulminacja procesu generowania przychodów w dzisiejszym rozumieniu. Jednostki będą też musiały stosować nowe wytyczne w celu ustalenia, czy przychody należy rozkładać w czasie, czy też ujmować je jednorazowo w określonym momencie. Kwota rozpoznanych przychodów powinna uwzględniać ryzyko braku spłaty należności przez kontrahenta, a także uwzględnić odpowiednią część zmiennego wynagrodzenia, która zgodnie z szacunkami Zarządu, jest kwotą spodziewanej zapłaty.

W rezultacie wdrożenia MSSF 15, jednostki gospodarcze mogą doświadczyć znaczących zmian w zakresie wartości oraz momentu rozpoznawania przychodów, a w niektórych sytuacjach także kosztów związanych z pozyskiwaniem kontraktów. W szczególności jednostki posiadające umowy  z klientami, z których wynikają zobowiązania do świadczenia różnorodnych świadczeń, będą musiały dokonać szczegółowej analizy tych umów i określić model rozpoznawania przychodu dla każdego świadczenia odrębnie w sposób odpowiadający wymogom Standardu. Może się to wiązać z koniecznością przebudowania systemów gromadzenia i rejestrowania informacji o transakcjach.

MSSF 15 może istotnie wpłynąć na sprawozdania finansowe spółek, w tym ich wskaźniki rentowności.

Ukryj sekcję

5-etapowe podejście rozpoznania przychodów

Podstawową zasadą nowego standardu jest ujmowanie przychodów, w taki sposób, aby odzwierciedlić przeniesienie towarów lub usług w takiej kwocie, do której jednostka spodziewa się prawa w zamian za dostarczone towary/usługi. Zgodnie z nowymi regulacjami przychód powstaje w momencie, gdy kontrola nad towarami lub usługami przechodzi w ręce klienta. 

Standard proponuje 5-etapowe podejście rozpoznawania przychodów:

	W ramach tego etapu należy przeanalizować, które umowy należy, dla celów MSSF 15, połączyć oraz w jaki sposób traktować modyfikację umów. Np. Czy dodatkowa umowa na usługę budowlaną na przejście naziemne przy osiedlu powinna być traktowana łącznie z umową główną na budowę osiedla czy jako odrębna umowa.
	W ramach tego etapu należy: Ustalić czy dobra lub usługę można wyodrębnić, Ustalić czy dobro lub usługa jest odrębna w kontekście umowy. Np. Sprzedaż maszyny z montażem i serwisem - które z wymienionych świadczeń są traktowane łącznie jako jedno zobowiązanie, a które są odrębnymi, niezależnymi świadczeniami.
	Zgodnie ze Standardem cena transakcji (poszczególnych świadczeń umownych) powinna uwzględnić: Zmienne wynagrodzenie (premie, zwroty gotówki i towarów, kary, upusty, rabaty ilościowe), Wartość pieniądza w czasie, Wynagrodzenie w formie pieniężnej (barter), Wynagrodzenie płatne klientowi (np. pokrycie kosztów dostosowań niezbędnych, aby wykorzystywać zakupione produkty).
	Cenę transakcji (uwzględniającą elementy zidentyfikowane w etapie 3. zazwyczaj alokuje się na podstawie relacji pomiędzy niezależnymi cenami sprzedaży).
	Przychody są rozpoznawane, kiedy (lub w miarę) wypełniane są zobowiązania do wykonania świadczeń (przekazywane są dobra i usługi). Dobro zostaje przekazane, a usługa wykonana w momencie uzyskania przez klienta kontroli (odstąpiono od "ryzyk i korzyści").

Ukryj sekcję

Inne zagadnienia

Koszty pozyskania umowy:

• Koszty pozyskania umowy są kapitalizowane, jeśli jednostka oczekuje, że zostaną odzyskane (np. koszty prowizji agenta, prowizje sprzedawców za pozyskanie kontraktów),
• Dozwolone jest natychmiastowe ujęcie w kosztach, jeśli okres amortyzacji aktywa wynosi do 1 roku,
• Koszty te są ujmowane są oddzielnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej,
• Aktywo amortyzowane jest przez okres przekazywania dóbr lub świadczenia usług i podlega testowi na utratę wartości – jeśli koszty dotyczą więcej niż jednej umowy (np. planowane przedłużenie umowy), amortyzacja powinna uwzględniać bieżące i przewidywane umowy.

Umowy rodzące obciążenia:

• Według Standardu, wszystkie umowy wchodzące w zakres MSSF 15 podlegają pod zapisy MSR  37, dotycxzące umów rodzących obciążenia,
• Nowy Standard stwierdza, że jednostki, które zgodnie z MSR 37 powinny rozpoznać zobowiązanie z tytułu spodziewanych strat, nadal będą musiały to robić.

Ujawnienia:

• Znaczne rozszerzenie ujawnień  w celu wsparcia użytkowników sprawozdań finansowych w zrozumieniu natury, kwoty, okresu i niepewności związanych z przychodami i przepływami pieniężnymi wynikającymi z umów z klientami,
• Jednostka ujawnia jakościową i ilościową informację na temat:
  - umów z Klientami (np. podział przychodów na kategorie, informacja na temat kwot aktywów i zobowiązań kontraktowych oraz zobowiązaniami do wykonania świadczeń),
  - kluczowych założeń i szacunków (metody, dane wejściowe, założenia użyte do określenia ceny transakcyjnej, ograniczeń, alokacji zobowiązania do wykonania świadczeń i pomiaru zobowiązania z tytułu zwrotu, metody ustalania momentu wykonania świadczenia),
  - skapitalizowanych kosztów pozyskania i spełnienia umów (informacja jakościowa na temat założeń wykorzystywanych w procesie ustalania metody i kwoty amortyzacji, informacja wartościowa na temat bilansu zamknięcia i kwoty amortyzacji rozpoznanej w okresie).

Wejście w życie i przepisy przejściowe:

• Data wejścia w życie: 1 stycznia 2018 r. Dozwolone wcześniejsze zastosowanie.
• Standard przewiduje dwa alternatywne sposoby wdrożenia:
  - Całkowicie retrospektywne tj. zastosowanie standardu do wszystkich okresów prezentowanych w SF w taki sposób jakby standard obowiązywał od momentu wejścia w życie umowy; skumulowany efekt zmian dotyczących okresów poprzedzających dane prezentowane jest rozpoznany w bilansie otwarcia zysków zatrzymanych danych porównawczych.
  - Retrospektywne zmodyfikowane – Standard ma zastosowanie tylko do danych bieżącego okresu (2018 r.); dane porównawcze nie są przekształcane; skumulowany efekt zmian jest rozpoznany w bilansie otwarcia zysków zatrzymanych bieżącego okresu.

Wpływ sposobu wdrożenia Standardu na dane sprawozdzawcze w sprawozdaniu finansowym za 2018 r.

Ukryj sekcję