Wygrana spółki wspieranej przez zespół PKF Tax&Legal Chamera Orczykowski Sp.k.

Sprawa dotyczyła spółki z o.o., będącej inwestorem, która wniosła o wydanie interpretacji indywidualnej. Spółka chciała ustalić, czy wynagrodzenie zapłacone podwykonawcy, w ramach solidarnej odpowiedzialności z generalnym wykonawcą, może stanowić jej koszt podatkowy.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że taki wydatek nie może zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów. Argumentacja organu zmierzała do wykazania, że:

• wydatek nie ma charakteru definitywnego, ponieważ spółka ma roszczenie regresowe do generalnego wykonawcy,
• spółka dwukrotnie zaliczy do kosztów podatkowych ten sam wydatek:
  • po raz pierwszy, gdy zapłaci generalnemu wykonawcy za jego usługi (według organu w wynagrodzeniu generalnego wykonawcy zawiera się wynagrodzenie podwykonawcy),
  • po raz drugi, gdy zapłaci podwykonawcy za jego pracę,
  • w sprawie ma zastosowanie art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o CIT, który wyłącza z kosztów uzyskania przychodów wydatki m.in. na spłatę zobowiązań z tytułu udzielonych gwarancji (według organu, odpowiedzialność inwestora, która ma charakter gwarancyjny, mieści się w zakresie znaczeniowym pojęcia „zobowiązanie z tytułu udzielonej gwarancji).

Spółka nie zgodziła się z Dyrektorem Krajowej Informacji Skarbowej i wywiodła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu. Podniosła w niej m.in., że:

• fakt istnienia roszczenia regresowego nie wyklucza możliwości uznania wydatku za definitywny,
• nie może być mowy o dwukrotnym zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów tego samego wydatku, ponieważ Spółka reguluje zobowiązania wynikające z różnych tytułów (zapłata za usługi oraz odpowiedzialność solidarna),
• w sprawie nie ma zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 10 lit. b ustawy o CIT, ponieważ wydatku „o charakterze gwarancyjnym” nie można utożsamiać ze „zobowiązaniem z tytułu udzielonej gwarancji”.

Sąd przyznał rację spółce i uchylił zaskarżoną interpretację. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wniósł skargę kasacyjną, w której argumentował podobnie, jak w interpretacji indywidualnej. Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną organu.

Przyznając rację spółce zauważył m.in., że:

• sporne wydatki mogą być kosztami podatkowymi nawet, gdy są ponoszone za podmiot trzeci, o ile spełniają przesłanki racjonalności i celowości,
• samo ponoszenie wydatków na rzecz podwykonawcy, a nie na rzecz wykonawcy, nie przesądza automatycznie o braku możliwości zaliczenia ich do kosztów podatkowych,
• ponoszenie odpowiedzialności solidarnej wobec podwykonawców jest w sposób konieczny i nieuchronny związane z wykonywaniem działalności, stanowi jeden z prawnych warunków jej wykonywania, a nadto jest jednym z elementów prawnej organizacji źródła dochodu,
• inwestor może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatek poniesiony na zapłatę określonych kwot na rzecz podwykonawcy w ramach solidarnej odpowiedzialności z generalnym wykonawcą w części, w jakiej nie zostały one zwrócone w jakikolwiek sposób przez generalnego wykonawcę, nawet jeśli inwestor zapłacił wynagrodzenie wykonawcy,
• interpretacja dokonana przez organ skutkuje nałożeniem na stronę nieadekwatnych obciążeń podatkowych, sprzecznych z konstrukcją CIT,
• w rozpatrywanej sprawie nie można mówić o ryzyku podwójnego zaliczenia przez spółkę tych samych wydatków do kosztów uzyskania przychodów,
• w postępowaniu wymiarowym organy podatkowe, dokonując kontroli krzyżowej, będą w stanie ocenić rzeczywisty przebieg czynności podejmowanych przez spółkę, generalnego wykonawcę i podwykonawcę, a zwłaszcza fakt zaksięgowania po stronie przychodów operacyjnych kwot odzyskanych od wykonawcy,
• w sprawie nie mamy do czynienia ze zobowiązaniem z tytułu gwarancji.

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego jest dostępny w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych pod sygnaturą II FSK 2966/20.

Nad sprawą pracował zespół w składzie: doradca podatkowy Dariusz Orczykowski, doradca podatkowy Marcin Bodziony i konsultant do spraw doradztwa podatkowego Sandra Kurzawa.