Mniej niż miesiąc do końca konsultacji ws. Projektu Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniająca dyrektywę (UE) 2019/1937
Gdy w dniu 23.02.2022 r. Komisja Europejska przyjęła Projekt Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie należytej staranności przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz zmieniającą dyrektywę (UE) 2019/1937, od tego czasu przedsiębiorstwa, dla których działania Dyrektywa będzie wnosić bezpośrednie skutki, nie tylko monitorują bieżący proces legislacyjny, ale także rozpoczynają pierwsze przygotowania do jej wdrożenia.
Co ciekawe, z punktu widzenia istotności omawianych uregulowań, przedmiotem ww. dokumentu mogą, i co więcej – błędem nie będzie stwierdzenie, że - powinny być zainteresowane wszystkie podmioty, które swoimi działaniami przyczyniają się do oddziaływania na takie aspekty, jak rzeczywiste i potencjalnie niekorzystne skutki dla praw człowieka i środowiska.
Zgodnie z art. 2 Dyrektywa ma zastosowanie do przedsiębiorstw, które zostały utworzone zgodnie z ustawodawstwem państwa:
- członkowskiego i spełniają jeden z poniższych warunków, tj. w ostatnim roku obrotowym, za który sporządzono roczne sprawozdanie finansowe:
- średnie zatrudnienie wynosi ponad 500 pracowników, przy jednoczesnym poziomie przychodów netto ze sprzedaży w skali światowej powyżej 150 mln EUR,
- podmioty, które nie osiągnęły progów określonych powyżej, a których średnie zatrudnienie wynosi ponad 250 pracowników, przy jednoczesnym poziomie przychodów netto ze sprzedaży w skali światowej powyżej 40 mln EUR, pod warunkiem uzyskania min. 50% przychodów w jednym lub kilku z wymienionych w Dyrektywie[1] sektorów.
- Trzeciego, i które spełniają jeden z poniższych warunków, tj. w roku obrotowym poprzedzającym ostatni rok obrotowy - przychody netto ze sprzedaży produktów w Unii:
- na poziomie powyżej 150 mln EUR,
- na poziomie 40 – 150 mln EUR, pod warunkiem, że min. 50% przychodów netto ze sprzedaży w skali światowej, odnotowanych w co najmniej jednym z wymienionych w Dyrektywie sektorów.
Co za tym idzie, ww. podmioty zgodnie z art. 4 Należyta staranność dochowują owej należytej staranności poprzez podejmowanie następujących działań:
- uwzględnianie należytej staranności w prowadzonej polityce zgodnie z art. 5,
- identyfikacja rzeczywistych lub potencjalnych niekorzystnych skutków zgodnie z art. 6,
- zapobieganie potencjalnym niekorzystnym skutkom i ich ograniczanie oraz powstrzymanie rzeczywistych niekorzystnych skutków i zminimalizowanie ich zakresu zgodnie z art. 7 i 8,
- ustanowienie i stosowanie procedury rozpatrywania skarg zgodnie z art. 9,
- monitorowanie skuteczności prowadzonej polityki należytej staranności i środków w zakresie należytej staranności zgodnie z art. 10,
- podawanie informacji na temat należytej staranności do wiadomości publicznej zgodnie z art. 11.
Ponadto, Dyrektywa w art. 26 jasno wskazuje na kim spoczywa bezpośrednia odpowiedzialność za ustanowienie mechanizmów należytej staranności i sprawowania nad nimi nadzoru, przypisując ten obowiązek dyrektorom przedsiębiorstw.
Czy z uwagi na fakt, iż mamy do czynienia dopiero albo może właśnie już z Projektem Dyrektywy, dla którego od dnia wejścia w życie przyjęto dwuletni okres transpozycji, to czy zwalnia to z obowiązku podjęcia działań już na tym etapie? Biorąc pod uwagę zakres i złożoność przedmiotowych uregulowań, zasadnym wydaje się, co najmniej zapoznanie się i podjęcie próby umiejscowienia danego przedsiębiorstwa w odpowiedzi na postawione przez ww. dokument wyzwania chociażby na dzień dzisiejszy.
Obszary, jakich dotyka Dyrektywa mogą stanowić nowe zakresy zadań dla zespołów audytu wewnętrznego, compliance’u, prawnego, ale nie tylko. Sam etap wdrożenia to szereg działań zapewniających i doradczych wymagających eksperckiej wiedzy oraz kompleksowego spojrzenia na organizację. Podejmowanie więc wyzwań wysoce istotnych dla prawidłowego funkcjonowania podmiotów aspirujących do bycia zgodnymi z założeniami zrównoważonego rozwoju, stanowić będzie sumę działań, jakich rynek może oczekiwać również od inwestorów odpowiedzialnych społecznie i środowiskowo.
Pomimo tego, że Dyrektywa ustanawia progi dla przedsiębiorstw obowiązanych, to nie tylko ich działania mogą przyczynić się do osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju. Warto o tym pamiętać będąc nawet dużo mniejszym podmiotem.
Jeśli potrzebujesz wsparcia w dostosowaniu przedsiębiorstwa do nowych wyzwań lub chcesz dowiedzieć się więcej skontaktuj się z nami.
[1] 1) produkcja wyrobów tekstylnych, skór i wyrobów ze skór wyprawionych (w tym obuwia)oraz sprzedaż hurtowa wyrobów tekstylnych, odzieży i obuwia; 2) rolnictwo, leśnictwo, rybołówstwo (w tym akwakultura), produkcja artykułów spożywczych oraz sprzedaż hurtowa płodów rolnych, żywych zwierząt, drewna, żywności i napojów; 3) wydobycie surowców mineralnych niezależnie od miejsca ich wydobycia (w tym ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla kamiennego, węgla brunatnego (lignitu), metali i rud metali, jak również wszystkich innych niemetalicznych surowców mineralnych i produktów z kamieniołomów), produkcja podstawowych wyrobów metalowych, innych produktów z niemetalicznych surowców mineralnych i gotowych wyrobów metalowych ( z wyjątkiem maszyn i urządzeń) oraz handel hurtowy surowcami mineralnymi, podstawowymi i pośrednimi produktami mineralnymi (w tym metalami i rudami metali, materiałami budowlanymi, paliwami, chemikaliami i innymi produktami pośrednimi).