Ocena podwójnej istotności

Artykuł autorstwa ekspertki PKF (Anna Stokowska - Menedżer Zarządzający Centrum Kontroli Jakości PKF, Biegły Rewident).

Proces oceny istotności przeprowadzony przez jednostkę w celu identyfikacji informacji ujętych w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju jest jednym z czterech zagadnień, podlegających ocenie przez biegłego rewidenta uprawnionego do atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (BRASZR) w ramach atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.

Przypomnijmy, że krajowym standardem dedykowanym tej atestacji jest Krajowy Standard Usług Atestacji Sprawozdawczości Zrównoważonego rozwoju 3002PL Usługa atestacyjna dająca ograniczoną pewność w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (KSUA 3002PL)  (szerzej na temat standardu znajduje się: https://www.pkfpolska.pl/standard-atestacji-sprawozdawczosci-zrownowazonego-rozwoju-6320).

Proces analizy podwójnej istotności jest kluczowy z punktu widzenia zakresu raportowania, determinuje zakres ujawnień. Przeprowadzenie oceny istotności wpływu i istotności finansowej jest niezbędny, aby jednostka mogła zidentyfikować istotne wpływy, ryzyka i szanse, które powinna ujawnić w swojej sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju (ESRS 1, par 25). Jednostka skupia się w części szczegółowej swojego raportu na zagadnieniach istotnych z perspektywy wpływu i perspektywy finansowej. Obie te istotności są ze sobą wzajemnie powiązane  i należy brać pod uwagę współzależności między tymi dwoma wymiarami (ESRS 1 par.38).

Procedury zaprojektowane i wykonywane przez BRASZR w ramach oceny podwójnej istotności jednostki mają umożliwić dokonanie oceny, czy opis procesu analizy podwójnej istotności przedstawiony  w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju jest spójny z faktycznie przeprowadzonym procesem oraz ustalenie, czy proces jest zgodny z wymogami ESRS.

Zaprojektowane procedury atestacji w tym zakresie powinny umożliwić sprawdzenie, czy kierownik jednostki przeprowadził proces, który umożliwia:

• identyfikację interesariuszy, czyli osób fizycznych lub prawnych, na które jednostka ma wpływ bądź które mają wpływ na jednostkę,
• identyfikację łańcucha wartości,
• określenie istotności wpływu i istotności finansowej.

W procesie określania istotności wpływu ocenia się adekwatność podejścia zdefiniowanego
i wdrożonego przez kierownika jednostki, w szczególności kryteria stosowane do określenia skali, zakresu i prawdopodobieństwa rzeczywistych i potencjalnych wpływów. Przeprowadza się analizę dokonanej przez kierownika jednostki identyfikacji i oceny wpływów, ryzyk i szans związanych z kwestiami zrównoważonego rozwoju oraz ocenę prawdopodobieństwa wystąpienia tych ryzyk i szans, potencjalną skalę skutków finansowych w  trzech perspektywach czasowych krótkoterminowej, średnioterminowej i długoterminowej oraz progi stosowane do określenia tych skutków.

Poza oceną istotności wpływu BRASZR ocenia również podejście kierownika jednostki do ustalania istotności finansowej. Kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem są istotne
z perspektywy finansowej, jeżeli wywołują bądź mogą wywołać istotne skutki finansowe
w odniesieniu do jednostki. Ma to miejsce w przypadku, gdy kwestie zrównoważonego rozwoju stwarzają ryzyka lub szanse, które mają (lub mogą mieć) istotny wpływ na rozwój jednostki, jej sytuację finansową, wyniki finansowe, przepływy pieniężne, dostęp do finansowania lub koszt kapitału w krótko-, średnio- lub długoterminowej perspektywie czasowej. Uzależnienie od zasobów naturalnych, ludzkich i społecznych może być źródłem ryzyk lub szans finansowych.

Istotność ryzyk i szans ocenia się na podstawie powiązania prawdopodobieństwa wystąpienia i potencjalnej skali skutków finansowych (KSUA 3002PL par.69).

W przypadku informacji w zakresie sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej, BRASZR sprawdza, czy kierownik jednostki przeprowadził ocenę istotnych wpływów, ryzyk i szans w odniesieniu do całego zakresu sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej (KSUA 3002PL par. 71).

W ramach oceny analizy podwójnej istotności BRASZR rozważa, czy:

• opis przeprowadzonej przez kierownika jednostki analizy podwójnej istotności w sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju jest zgodny ze zrozumieniem uzyskanym przez biegłego rewidenta oraz czy uwzględnia wszystkie ujawnienia wymagane przez ESRS w tym zakresie,
• kierownik jednostki wdrożył proces komunikowania się z interesariuszami na potrzeby analizy podwójnej istotności oraz na inne potrzeby i czy sposób oraz zakres komunikacji był adekwatny dla jednostki co do zakresu interesariuszy i zakresu pytań skierowanych do interesariuszy,
• kierownik jednostki podsumował wynik dialogu z interesariuszami,
• w ramach analizy podwójnej istotności rozważono wszystkie kwestie związane ze zrównoważonym rozwojem wynikające z ESRS 1 AR16 oraz inne zagadnienia specyficzne dla jednostki,
• w analizie podwójnej istotności zidentyfikowano oraz uwzględniono łańcuch wartości oraz w przypadku grup kapitałowych, czy uwzględniono wszystkie jednostki z grupy,
• kierownik jednostki w przypadku grup kapitałowych przeprowadził ocenę istotnych wpływów, ryzyk i szans w odniesieniu do całego zakresu sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju grupy kapitałowej,
• udokumentowane zostały dokonane osądy, w tym uzasadnienia dla aspektów uznanych za nieistotne oraz udział kierownika jednostki w tym procesie,
• w ramach analizy podwójnej istotności, w tym identyfikacji potencjalnie istotnych kwestii, wykorzystano porównanie z podobnymi jednostkami lub opracowania naukowe i branżowe oraz odniesienia do innych dostępnych materiałów np. ratingi ESG,
• identyfikacja  ryzyk  i  szans  na  potrzeby  istotności  finansowej  jest  spójna z ryzykami w ramach systemu zarządzania ryzykiem w jednostce (KSUA 3002PL par 72).

Proces atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju, w tym oceny podwójnej istotności, jest przeprowadzany przez BRASZR z zawodowym sceptycyzmem.

Dla określenia rodzaju i zakresu procedur biegły rewident stosuje zawodowy osąd.

Charakter, zakres procedur wykonywanych przez BRASZR oraz ich rozłożenie w czasie może różnić się w zależności od zakresu działalności jednostki, systemu kontroli wewnętrznej, złożoności zagadnień i aspektów wpływających na kwestie zrównoważonego rozwoju jednostki.

Przeprowadzona, przez BRASZR ocena procesu analizy podwójnej istotności musi zostać udokumentowana w sposób wystarczający i odpowiedni aby stanowić podstawę wyciągniętego wniosku ujętego w sprawozdaniu z atestacji sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju.