Brak kontynuacji działalności wymaga szczególnego podejścia

Artykuł autorstwa eksperta PKF (Piotr Urbański, doradca ds. projektów konsultingowych w PKF) został opublikowany w dzienniku 'Rzeczpospolita' w dniu 18 listopada 2013 r.

Specyficzną sytuacją jest wycena środków trwałych sporządzana przy założeniu braku kontynuacji działalności przez jednostkę. Wycena ta następuje wtedy po możliwych do uzyskania cenach sprzedaży netto – nie wyższych od cen nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. W tym przypadku jednostka musi także utworzyć rezerwę na koszty i straty spowodowane zaniechaniem lub utratą zdolności do kontynuowania działalności. Powstała w wyniku wyceny i utworzenia rezerwy różnica wpływa na kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny.

Cena sprzedaży netto jest to możliwa do uzyskania na dzień bilansowy cena sprzedaży składnika aktywów, bez podatku od towarów i usług, podatku akcyzowego, pomniejszona o rabaty, upusty i inne podobne zmniejszenia i koszty związane z przygotowaniem składnika do sprzedaży, a powiększona o należną dotację przedmiotową.

Jeżeli jednostka ma problem z ustaleniem ceny sprzedaży netto składnika aktywów, to należy określić na dzień bilansowy jego wartość godziwą. Czyli kwotę, za jaką dany składnik aktywów mógłby zostać wymieniony, a zobowiązanie uregulowane na warunkach transakcji rynkowej, pomiędzy zainteresowanymi i dobrze poinformowanymi, niepowiązanymi ze sobą stronami.

W przytoczonej, zgodnie z art. 28 ust. 6 ustawy o rachunkowości, definicji wartości godziwej należy zwrócić szczególną uwagę na konieczne do łącznego spełnienia warunki pozwalające na jej ustalenie, tj.:

• prawdopodobną do realizacji możliwość dokonania transakcji na dzień wyceny,
• istnienie dobrze poinformowanych stron, posiadających stosowną i pełną wiedzę o przedmiocie transakcji,
• dobrowolność zamknięcia transakcji z perspektywy każdej z zainteresowanych stron, tj. bez przymusu, zgodnie z interesem gospodarczym każdej ze stron,
• brak powiązań zainteresowanych stron - ich istnienie mogłoby skutkować brakiem rynkowego charakteru warunków transakcji.

Podmiot dokonuje wyceny środków trwałych przy użyciu określonej metody w zależności od:

• klasyfikacji rodzajowej składników,
• celu ich nabycia,
• okresu posiadania.

PKF Consult Piotr Urbaniak Doradca ds. projektów konsultingowych