Ceny transferowe – najważniejsze informacje o zmianach w obowiązkach za 2022 rok

16.03.2023

Terminy – dłuższe, a jednak krótsze niż w ubiegłych latach

Według przepisów obowiązujących od dokumentacji sporządzanych za 2019 rok, termin na wypełnienie obowiązków z zakresu cen transferowych, zgodnie z ustawami o podatkach dochodowych, mijał z końcem 9 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. Na początku roku 2020 doświadczyliśmy jednak wybuchu pandemii COVID-19, która stała się przyczynkiem do modyfikacji szerokiego spektrum terminów sprawozdawczych. Działania te nie ominęły także wskazanego powyżej terminu na wypełnienie obowiązków związanych z cenami transferowymi. Przepisy „covidowe” wydłużyły ten termin do końca 12 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego. W tym roku (w odniesieniu do obowiązków za rok 2022) po raz pierwszy obowiązują znowelizowane przepisy ustaw podatkowych, według których:

  • Termin na sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych mija z końcem 10 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego,
  • Termin na raportowanie TPR z wbudowanym oświadczeniem o posiadaniu dokumentacji mija z końcem 11 miesiąca po zakończeniu roku podatkowego.

Terminy zostały więc formalnie wydłużone w stosunku do obowiązujących na podstawie ustaw o podatkach dochodowych, jednak w praktyce w odniesieniu do funkcjonujących w ostatnich latach przedłużeń, są istotnie krótsze.

Ważne! Pomimo przedłużenia terminu na złożenie zeznania CIT-8 za 2022 rok, Ministerstwo Finansów wprost informuje, że nie zamierza przedłużać terminów na wypełnienie obowiązków sprawozdawczych, tym samym należy założyć, że terminy związane z cenami transferowymi, również nie zostaną przedłużone!

Zaostrzenie sankcji

W 2023 roku obowiązują zaostrzone kary nakładane na podstawie kodeksu karnego skarbowego, związane z niedopełnieniem przez podatnika obowiązków w zakresie cen transferowych. Należy zwrócić uwagę, że wysokość kary określanej w stawkach dziennych uzależniona jest od wysokości minimalnego wynagrodzenia, które w trakcie 2023 roku będzie ulegało zmianom. Po raz pierwszy wzrosło ono z dniem 1 stycznia, a kolejny wzrost nastąpi 1 lipca. Obecnie obowiązujące sankcje zostały uregulowane następująco:

  • W przypadku nieprzygotowania lokalnej dokumentacji cen transferowych (w ogóle) lub niedołączenia do niej grupowej dokumentacji (Master File), podatnikowi grozi kara grzywny do 720 stawek dziennych (33,5 mln zł – według obecnie obowiązujących kwot).
  • Taka sama wysokość grzywny grozi podatnikowi w przypadku sporządzenia dokumentacji lokalnej lub grupowej niezgodnie ze stanem rzeczywistym.
  • W przypadku sporządzenia dokumentacji po terminie - sankcja do 240 stawek dziennych (11,2 mln zł - według obecnie obowiązujących kwot).
  • Niezłożenie lub złożenie nierzetelnej informacji o cenach transferowych zagrożone jest sankcją do 720 stawek dziennych.
  • Złożenie informacji o cenach transferowych po terminie zagrożone jest sankcją do 240 stawek dziennych.

Transakcje rajowe – złagodzenie przepisów

Zgodnie z nowelizacją ustaw o podatkach dochodowych, opublikowaną w Dzienniku Ustaw 7 października 2022 r.,  zniesiony został obowiązek dokumentacyjny dla tzw. transakcji rajowych pośrednich tj. zawieranych z kontrahentami niemającymi miejsca zamieszkania, siedziby lub zarządu na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, jeżeli rzeczywisty właściciel miał miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową.

Jednocześnie zwiększono wartości progowe dla transakcji rajowych bezpośrednich (realizowanych na rzecz kontrahenta mającego miejsce zamieszkania, siedzibę lub zarząd na terytorium lub w kraju stosującym szkodliwą konkurencję podatkową, do wysokości:

  • 2 500 000 zł - w przypadku transakcji finansowej,
  • 500 000 zł - w przypadku transakcji innej niż transakcja finansowa.

Dotychczas limit ten wynosił 100 000,00 zł niezależnie od rodzaju transakcji. Zmiana wartości progów dokumentacyjnych, choć korzystna, w wielu przypadkach nie wpłynie istotnie na zmniejszenie zakresu obowiązków, ponieważ osiągnięcie kwoty 500 000 zł w skali roku dla transakcji towarowej lub usługowej, nie jest niczym nadzwyczajnym w przypadku nawet średniej wielkości przedsiębiorstwa.

Dzięki przepisom przejściowym wspomniane regulacje znajdowały zastosowanie już do wypełniania obowiązku dokumentacyjnego za 2021 rok.

Uproszczenia dla mikro i małych przedsiębiorców

W przypadku transakcji zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą, lokalna dokumentacja cen transferowych może nie zawierać analizy porównawczej lub analizy zgodności. Przepis ma zastosowanie w przypadku przedsiębiorcy, który w ostatnim roku podatkowym spełnił warunki określone w ustawie Prawo przedsiębiorców.

Przy określaniu prawa do zwolnienia konieczne jest uwzględnienie różnicy w uregulowaniu okresu, w którym podatnik musi spełniać ww. warunki. Zgodnie z ustawą Prawo przedsiębiorców (art. 7 ust. 1 pkt 1 lub 2) status małego przedsiębiorcy lub mikroprzedsiębiorcy przysługuje podmiotom, które spełniały warunki określone w ustawie, w co najmniej jednym roku z dwóch ostatnich lat obrotowych. Natomiast zgodnie z ustawami o podatkach dochodowych, prawo do zwolnienia z dołączania analizy cen transferowych przysługuje przedsiębiorcy, który w ostatnim roku podatkowym spełnił warunki określone w ustawie Prawo przedsiębiorców.

Na podstawie przepisów przejściowych wspomniane zwolnienie znajdowało zastosowanie już do wypełniania obowiązku dokumentacyjnego za 2021 rok.

Należy jednak pamiętać, że uproszczenie w zakresie zwolnienia ze sporządzania analizy cen transferowych nie oznacza, że transakcja nie może zostać zweryfikowana przez organy podatkowe pod kątem rynkowości cen. Ponadto, pomimo prawa do zwolnienia nawet mikro i mały przedsiębiorca jest zobowiązany do złożenia oświadczenia o rynkowości transakcji. Tym samym, w celu zgodnego z prawdą złożenia przedmiotowego oświadczenia i jednoczesnego zabezpieczenia się przed ewentualnymi, wspomnianymi wcześniej sankcjami, konieczne może okazać się jednak sporządzenie właściwych analiz.

Zmiany w formularzu TPR – większa szczegółowość

Pomimo iż nie został jeszcze opublikowany nowy formularz TPR, właściwy dla raportowania transakcji realizowanych po 31 grudnia 2021 roku, z brzmienia nowego Rozporządzenia w sprawie informacji o cenach transferowych wyłaniają się istotne zmiany w zakresie raportowanych danych. Poniższa tabela przedstawia porównanie zakresu raportowanych informacji pod kątem wprowadzonych zmian.  

Formularz TPR za 2021 rok

Formularz TPR za 2022 rok

Wartość jednorodnej transakcji kontrolowanej wykazywana jako suma wartości dla wszystkich kontrahentów przy jednoczesnym oznaczeniu krajów ich rezydencji.

Wymóg przyporządkowania wartości transakcji składających się na transakcję jednorodną do kraju siedziby drugiej strony transakcji.

Wskazanie wartości wynagrodzenia w związku z restrukturyzacją.

Poza wartością wynagrodzenia za restrukturyzację, należy również wskazać czy zostało faktycznie wypłacone lub otrzymane oraz w jakiej formie (pieniężnej albo innej).

Obowiązek podania następujących wskaźników dotyczących raportowanego okresu:

  • Marża operacyjna,
  • Marża zysku brutto,
  • Rentowność aktywów,
  • Rentowność kapitału własnego.

 

Poza dotychczasowymi wskaźnikami obowiązek wyliczenia i przedstawienia dodatkowego wskaźnika finansowego - udziału kosztów działalności operacyjnej z podmiotami powiązanymi w ogólnej kwocie kosztów działalności operacyjnej.

Obowiązek wskazania, czy w ramach przeprowadzanej analizy cen transferowych miała miejsce korekta porównywalności.

W przypadku wskazania, że w ramach przeprowadzonej analizy cen transferowych miała miejsce korekta porównywalności, należy określić, czy wskutek korekty wynik analizy uległ zmianie o więcej lub też o mniej niż 30% (albo czy brak jest możliwości ustalenia takiego wpływu).

Raportowanie nie obejmowało transakcji objętych uprzednim porozumieniem cenowym.

Obowiązkowe uwzględnienie transakcji objętych uprzednim porozumieniem cenowym.

Transakcje refaktur posiadają dedykowane kody

Wyodrębnienie nowej kategorii „F” obejmującej transakcje refaktur (dla których również przypisane są dedykowane kody), więc raportowanie powinno być prostsze.

Brak obowiązku oznaczenia posiadania statusu mikro albo małego przedsiębiorcy.

Obowiązek wskazania, czy podatnik posiada status mikro albo małego przedsiębiorcy, dla których zakres informacji do uzupełnienia na poziomie TPR ulega istotnemu ograniczeniu poprzez brak obowiązku wskazania szczegółów dotyczących weryfikacji cen transferowych.

Oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych składane niezależnie od raportowania.

Oświadczenie o posiadaniu lokalnej dokumentacji i stosowaniu cen rynkowych zawarte w formularzu TPR.

Biorąc pod uwagę wszystkie przedstawione zmiany, przystąpienie do prac zmierzających do wypełnienia ciążących na podatniku obowiązków z zakresu cen transferowych za 2022 rok powinno nastąpić w najszybszym możliwym terminie. W celu uzyskania wsparcia ekspertów PKF w tym zakresie, serdecznie zapraszamy do kontaktu.

Skontaktuj się z nami
Aneta Nędzyńska-Moczyróg
Aneta Nędzyńska-Moczyróg
Menadżer ds. projektów podatkowych
Doradca podatkowy nr 13239
Może Cię zainteresować

PKF News

Aktualności, alerty i wydarzenia - przydatne informacje z ostatniej chwili.

Wypełnienie pola oznacza wyrażenie zgody na otrzymywanie komunikacji marketingowej. Administratorem danych jest PKF Consult Sp. z o.o. Sp. k. ... więcej

Dziękujemy za zaufanie! Twój adres został zapisany w naszej bazie danych.